94. Weg met die camera! (Shadow en ik zijn het eens: en nu koffie!)

Dat een camera of een niet-visuele digitale registratie van elke stap die je zet buitengewoon beperkend werkt weet de beroepschauffeur al jaren. Deze mensen, de bestuurders van bussen, taxi’s en dergelijke worden al lang gemonitord zodra de werkdag begint. Een soort prikklok eigenlijk, zoals je ook hebt (had?) bij de ingang van fabrieken. Alleen blijft een systeem jou daarna tot het weer uitklokken registreren bij alles wat je doet. En kan wie er mee kijkt op elk moment bij- en meesturen. Daar gaat de autonomie van de professional. Even een voorbeeld: buschauffeurs hebben hun routes, het is ondenkbaar – hoop ik hartgrondig – dat passagiers zich uit verveling, bemoeizucht of misplaatste superioriteitsgevoelens de chauffeur wel even gaan vertellen hoe hij moet rijden. Van de passagiers heeft de chauffeur niet zo veel te duchten, even afgezien van agressieve aanvallen die er helaas tegenwoordig ook gewoon bijhoren, maar zijn leidinggevende kan precies volgen hoe hij rijdt, hoe snel hij dat doet en wanneer precies. En daar dus na afloop een fijn gesprek over voeren. Hoewel; fijn voor de leidinggevende, maar niet fijn voor de chauffeur.

In het huidige coronabepaalde onderwijs, waar docenten een groep leerlingen fysiek voor zich hebben maar ook een online groep via de camera thuis bedienen moeten, wordt alles wat de docent zegt en doet geregistreerd. Ook van de leerlingen wordt alles geregistreerd als ze hard genoeg praten, bij voorbeeld om vragen te stellen. Iedereen in het lokaal en online weet dat in principe alle ouders van de klas kunnen meeluisteren en dat waarschijnlijk ook doen. Deze hebben vervolgens allerlei meningen die ook met andere ouders gedeeld moeten worden, en daar begint het slechts.

Het is algemeen bekend dat je voor leren een veilige omgeving nodig hebt. De school is dat anno nu niet langer en zal dat ook niet meer zijn zolang de camera’s blijven draaien. Deze extreme transparantie is echter nog niet transparant genoeg om een wat eerlijker situatie te creëren; de stiekeme toehoorders zouden ook bekend moeten zijn en toestemming moeten hebben om mee te luisteren en al dan niet feedback te geven. De docent – en af en toe ook de leerling – staat consequent in de schijnwerper (letterlijk) zonder te weten wie er allemaal meekijken, en zonder de goedkeuring van de docent. Die heeft nul inbreng, zijn mening of toestemming wordt niet gevraagd. Een paar zekerheden zijn daar wel: de leerlingen waarvan je juist wil dat ze meekijken zijn allang afgehaakt en geef ze eens ongelijk, maar daarnaast kijken anderen wel mee en niet iedereen is in staat daar ook goed mee om te gaan. Gelukkig hoeft dit nog maar een week te duren, daarna mogen de scholen weer voor iedereen tegelijk open. Laten we hopen dat er niemand besmet wordt.

Omdat de vierde golf er ongetwijfeld alweer aan zit te komen hebben we na de zomer wellicht alweer een online lessituatie. Met het oog op dat scenario stel ik voor dat we alleen via de chat nog  communiceren, zodat er niet meegeluisterd en -gekeken kan worden door niet-genodigden. Dat er dusdanig kleine klassen worden gevormd dat alle leerlingen elke week de mogelijkheid geboden kan worden om fysiek een half uur vragen te stellen en uitleg voorgedaan te krijgen, voor elk vak. En je dus als docent elke klas twee keer krijgt, eerst de ene helft en dan de andere, maar ieder met eigen vragen en leerproblemen die je ZONDER CAMERA kunt behandelen. Dat is ook fijn voor alle meeluisteraars die zich dan ein-de-lijk weer gewoon op hun eigen werk kunnen concentreren. Er is dan minder contacttijd dan “normaal”, maar de tijd die er is wordt beter benut, de docent krijgt z’n autonomie en de leerling zijn veiligheid weer terug. Ouders kunnen weer in zalige onwetendheid hun eigen ding doen en er is meer autonomie voor de leerling om thuis zelf het school-/huiswerk in te delen en te maken. Zodat er dus de mogelijkheid is om een week werk voor een vak in een keer achter elkaar te doen waardoor je meer samenhang gaat zien en je concentratie niet steeds verbroken en daardoor stukgemaakt wordt. Ik zie alleen maar voordelen!

Schiet er maar op, alles is beter dan de onzalige situatie die er nu in het klaslokaal heerst. Bij de vierde lockdown moet het anders. Wat mij betreft dan, maar he, wie ben ik nou helemaal?