Wanneer je als sporter hard traint om een bepaald resultaat te bereiken, denk aan meer conditie, kracht, coördinatie enz., neem je op gezette tijden pauzes om je spieren rust te gunnen en het herstelproces z’n werk te laten doen. Door rustpauzes in de training in te lassen krijgen spieren de kans te herstellen en te groeien en wordt overbelasting van de spieren tegengegaan. Als je dat goed weet te timen kun je je prestaties verbeteren. Daar zijn eindeloos veel mensen al een eeuwigheid eindeloos mee aan het experimenteren.
Bij mentale trainingen gebeurt volgens mij hetzelfde. Als student kon ik op een dag maximaal zoveel uren studeren, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van het onderwerp en mijn geestelijke conditie op dat moment. Door op het juiste moment pauzes in te lassen (NIET tijdens een flow!, die vernietig je dan juist) kon ik mijn studietijd voor die dag nog wat oprekken als de toetsdatum gevaarlijk dichtbij kwam. Hoe minder pauzes des te minder ik gaandeweg ging opnemen en ook cruciaal was een hoeveelheid “inzinktijd”: nadat je iets geleerd hebt moet het in je hoofd, in je systeem, settelen. Een nacht slapen, een korte of lange vakantie, een andere activiteit zoals wandelen ondernemen, dat is nodig om je hersens het geleerde te laten consolideren. Zie hiervoor ook het zeer leesbare stukje Onvoldoende rustpauzes nefast voor het leerproces op de website oxalisconsult.be van 7 augustus 2018. Citaat van de professoren Soren Ashley en Joel Pearson (Australische universiteit) hierin: “Het concept dat oefening tot perfectie leidt, heeft zijn limieten. (…) Wanneer er teveel wordt geoefend, treedt onvermijdelijk de wet van de dalende opbrengsten in werking. Het aanleren van nieuwe vaardigheden vergt telkens een aanpassing van het brein. Om de nieuw verworven vaardigheden vast te houden, moeten die nieuwe hersenverbindingen worden geconsolideerd door een transfer van het korte termijngeheugen naar het lange termijngeheugen.”
Dit betekent voor de discussie die momenteel gevoerd wordt over alle veronderstelde voordelen van minder zomervakantie voor docenten en leerlingen en concepten als doorleren in de zomer om “er maar niet uit te raken” dat korter vakantie en doorleren in de zomer dus waarschijnlijk schadelijker zal zijn dan ontspannen vakantie vieren.
Misschien kunnen we een klein experimentje doen, samen met de beleidsmakers van het onderwijs en hun adviseurs. Niets doen is geen onderdeel van de Nederlandse indentiteit, die is gestoeld op de aloude Christelijke traditie van Rust Roest! en Ledigheid is des duivels oorkussen. Ik stel voor dat we met z’n allen een jaartje gaan doorwerken zonder weekend en vakantie, twaalf uur per dag aan dat bureau. Gewoon als experiment om eens te ervaren hoe het is om nooit de opgenomen stof eens goed te verwerken. En dan pas daar op reflecteren na een stevige sabbatical, want dat ervoor doen levert natuurlijk alleen maar onzinconclusies op. Wel leuk natuurlijk om zowel ervoor als erna te reflecteren en dan de resultaten daarvan te vergelijken. Mag ik die resltaten voor en na dan ook inzien?
